تمرین جامعه‌شناسی

سعی می‌کنم به عنوان یک جامعه‌شناس، پدیده‌های اطرافم را تبیین کنم

تمرین جامعه‌شناسی

سعی می‌کنم به عنوان یک جامعه‌شناس، پدیده‌های اطرافم را تبیین کنم

تمرین جامعه‌شناسی

طلبو
دانشجو
اهل مطالعات جامعه‌شناسی
مشتاق شنیدن و دیدن نقد شما

پیوندها

۱۰ مطلب در خرداد ۱۴۰۳ ثبت شده است

 

گفتمان انقلاب به دلیل عدم توانایی ارایه روایت صحیح از واقعیت و در نتیجه از دست دادن قدرت اقناع خود، در حال احتضار است.

نشانه‌هایی مانند سکوت بزرگان انقلاب نسبت به معرفی اصلح و منتظر نتایج نظرسنجی ماندن برای همراهی‌ با اکثریت، نشانه این احتضار است.

از دیگر نشانه‌ها، دست و پا زدن برای ارائه روایت‌های جدیدی است که متاسفانه صادق نیست یا اخباری که از نظرسنجی‌های کاذب به گوش می‌رسد.

 

#گفتمان

#تحلیل_گفتمان

  • Oceanus

 

 

شاید بفرمایید که جبهه انقلاب یعنی کسانی که ذیل گفتمان انقلاب قرار دارند.

 

اما این حرف تبعاتی دارد:

اولا خیلی از مردم اصلا به این گفتمان‌ها توجه ندارند.

ثانیا اگر هم مردم توجه کنند، مرزهای این گفتمان را متوجه نمی‌شوند. اما چرا؟!

 

گفتمان به واقعیت معنا می‌بخشد و بخشی از واقعیت را از دیگر بخش‌ها جدا می‌کند.

مشکل گفتمان انقلاب این است که قدرت تمایز بخشی خود را از دست داده است. یعنی افرادی در جبهه انقلاب قرار می‌گیرند که تمایز آن‌ها از غیرانقلابی‌ها سخت است. بلکه تمایز آن‌ها از دیگر انقلابی‌ها و شباهت آن‌ها با غیرانقلابی‌ها آشکارتر است. یکی از این نمونه‌ها آقای قالیباف است که تمایز بالایی از سعید جلیلی دارد و شباهت فراوانی با مسعود پزشکیان اما عده‌ای به دنبال ائتلاف قالیباف و جلیلی هستند!

 

در چنین شرایطی، یا گفتمان موجود باید به روز رسانی شود، آن‌ هم از طریق تکرار روایت مولفه‌های گفتمانی. 

یا به کلی قدرت خود را از دست می‌دهد و به تدریج فراموش می‌شود.

 

اما ماجرا به همینجا ختم نمی‌شود، استفاده از گفتمانی که قدرت تمایز ندارد، مشمول دو فریب است:

۱. یا استفاده کنندگان از این گفتمان به دنبال تحمیق و استثمار مردم هستند.

۲. یا استفاده کنندگان از گفتمان، مشغول فریب خود هستند.

 

#گفتمان

#تحلیل_گفتمان

  • Oceanus

 

آیا همه طرفداران نامزدها مثل شما فکر می‌کنند و با معیار انقلاب از نامزدهای جبهه‌ی به اصطلاح انقلاب حمایت می‌کنند؟!

 

یا نه، عوامل دیگری هم دخیل است ؟!

 

به نظرم کمی از ادبیات جامعه‌شناسی کمک بگیریم بد نیست.

 

یکی از مفاهیمی که خیلی می‌تونه کمک بکنه، مفهوم طبقه مارکس است. در جامعه‌ای که شکاف طبقاتی وجود دارد. طبق آمارهای مختلف، حدود ۳۰ الی ۶۰ درصد مردم زیر خط فقر هستند. ۷۰ درصد مردم در همین داخل کشور هم نمی‌توانند بروند مسافرت، آیا می‌توانیم پایین و بالای جامعه را کنار هم ذیل جبهه انقلاب نگه داریم؟!

 

خانواده آقای قالیباف رفتند ترکیه خرید. پسرش هم درخواست اقامت از کانادا داشت.

بعد طرفداران آقای قالیباف می‌فرمایند که مگه چی شده؟ اینا هم مثل بقیه! نهایتا یک خطای جزئی بوده.

راست هم می‌گویند، حداقل در ظاهر امر که ما می‌بینیم هیچ خلاف شرع و قانونی نبوده است. اما این‌ها نمی‌فهمند که قبح این حرف برای مردم فقیر، از قبح زنای با محارم تو مسجد هم ممکنه بیشتر باشه.

 

خیلی از طرفداران جلیلی هم به خاطر همین سادگی و پراید سوار شدنش می‌خوان بهش رای بدن.

 

حالا ممکنه بفرمایید که مارکس قدیمی شده، اما باید توجه داشته باشید که مفهوم طبقه قدیمی نشده و با معیارهای جدید به روز رسانی شده است.

 

علی ای حال، این شکاف و اختلاف اقتصادی، بی تاثیر نیست و باید در نظر داشته باشیم که خیلی از مردم مثل ما با ملاک‌های انقلابی رای نمی‌دهند که براساس این ملاک‌ها بخواهیم اتحاد ایجاد کنیم.

 

آرای طبقاتی از طبقه خودشون خارج نمیشن. یا تو همون طبقه جابجا میشن یا رای باطله میشن یا کلا از دور انتخابات خارج میشن.

 

 

#مارکس

#طبقه

  • Oceanus

 

 

برای مطالعه اختلافات انتخاباتی خصوصا اختلافاتی که تحت عنوان انقلاب و انقلابی گری مطرح می‌شود، ابتدا باید بدانیم که جبهه انقلاب چیست؟

 

جبهه یک اصطلاح جامعه‌شناسی نیست و باید نزدیک ترین معادل آن را پیدا کنیم:

 

دسته اجتماعی: اشخاص دارای حداقل یک ویژگی مشابه

 

گروه اجتماعی: اشخاص دارای تعامل نسبتا مستمر با احساس پیوند

 

نظام اجتماعی:

مجموعه‌ای بهم پیوسته از موقعیت‌های اجتماعی همراه با نقش‌ها و پایگاه‌های آن موقعیت ها.

 

سازمان اجتماعی: گروه اجتماعی که نظام یافته

 

نهاد: به معنای عام کلمه یعنی نظام هنجاری مبتنی بر ارزش‌های مشترک، می‌تواند معادل جبهه انقلاب باشد. یعنی منظور از جبهه انقلاب یک نظام هنجاری مبتنی بر ارزش‌های انقلابی است.

(نهاد به معنای خاص کلمه که تنها چند نظام هنجاری خاص مانند خانواده و دین را شامل می‌شود، اینجا قابل طرح نیست.)

 

با توجه به اینکه ما هیچ تعامل مستمر و موقعیت‌های اجتماعی همراه با نقش و پایگاه ذیل عنوان انقلاب نداریم، جبهه انقلاب گروه، نظام اجتماعی و سازمان اجتماعی نیست.

 

نهاد اجتماعی نیز نیست، زیرا یک نظام هنجاری مبتنی بر ارزش‌های مشترک انقلابی هم نداریم.

 

 

ظاهراً جبهه انقلاب تنها یک دسته اجتماعی است. مجموعه افرادی که ذیل چند نماد جمع شده‌اند.

 

اما مشکل اینجا است که دسته اجتماعی هیچ مشکلی را حل نمی‌کند.‌ تلقی بعضی از جبهه انقلاب، چیزی در حد گروه اجتماعی یا نهاد اجتماعی است.

 

تمام دعواها از همین جا شروع می‌شود. برای گروه بودن باید تعامل مستمر وجود داشته باشد، باید احساس پیوند وجود داشته باشد. در حالی که چنین چیزی وجود ندارد. نظام هنجاری مشترک هم وجود ندارد.

 

تمام دعواها برای این است که به ارزش‌های مشترک برسیم، به یک نظام هنجاری مشترک برسم. به احساس پیوند برسیم. به تعاملات مستمر برسیم.

 

 

برای اینکار ابتدا باید در جمع های خودمانی‌ مثل ایتا با یکدیگر بحث کنیم و هر موقع نهاد شدیم، هر موقع گروه شدیم، می‌توانیم برویم در کوچه و خیابان، مردم به نامزد جبهه انقلاب دعوت کنیم.

به اسم وحدت نباید دچار رکود شویم.

 

منابع اصطلاحات:

 مبانی جامعه تالیف غلامرضا صدیق اورعی و دیگران 

مقدمات جامعه شناسی تألیف منوچهر محسنی

 

#مبانی_جامعه‌شناسی

#نهاد

#گروه

#سازمان

#هنجار

  • Oceanus

به نظرم همزمانی ریاست آقای قالیباف بر مجلس و نامزدی ریاست جمهوری، امری است که منتهی به بی اخلاقی سیاسی می‌شود.

این همزمانی ناشی از نادیده گرفتن تاثیر اقتصاد بر سیاست کشور است.

بر اثر این همزمانی، بعضی از بزرگانی که مخالف قالیباف هستند وارد میدان انتخابات نمی‌شوند. چون اگر قالیباف پیروز هم نشود، هنوز رییس مجلس است و بعدا می‌تواند در هنگام تصویب بودجه، آن‌ها را در مضیقه اقتصادی قرار دهد. اگر قالیباف پیروز شود که اوضاع به صورت مضاعف بدتر می‌شود، هم در هنگام تصویب بودجه و هم در هنگام تامین بودجه در مضیقه قرار می‌گیرند.

وقتی بزرگان در میدان نباشند، خود به خود نیروهایی‌وارد میدان می‌شوند که شاید توانایی بلند کردن این علم را نداشته باشند و شاهد بی اخلاقی یا تنش باشیم.

البته به نظرم این کار تقصیر آقای قالیباف نیست، شاید تقصیر بعضی بزرگان است که به امور اقتصادی زیاد اهمیت می‌دهند. شاید هم ریشه در جای دیگر باشد و هیچکدام مقصر نباشند. علی ای حال، ریشه در هر کجا که باشد، این مشکل هست.

  • Oceanus

معتقدم اجماع روی یک نامزد کار غلطی است. به دلایل مختلف:

اولش اینکه هر نامزدی سبد رای خاص خودش رو داره و با انصراف اون نامزد، ممکنه طرفدارانش اصلا یا رای ندهند یا رأی باطله بدهند یا به نامزد دیگری رای بدهند.

به نظرم سال ۱۴۰۰، بخش اعظم سبد رای جلیلی به رییسی منتقل نشد.

چون درصد آرای رییسی تفاوت چندانی با نظرسنجی‌های‌ پیش از انتخابات نداشت اما آرای رضایی و همتی نسبت به نظرسنجی‌ها زیادتر شد. آرای باطله هم که شگفتی ساز انتخابات ۱۴۰۰ بودند.

 

 

این مطلب رو پس از انتخابات ۱۴۰۰ و در نقد آماری اجماع نامزدها نوشتم.

https://mohammadghasempur.blog.ir/post/353

  • Oceanus

تقلیل گرایی یعنی ساده سازی واقعیت و نادیده گرفتن بخشی از واقعیت.

این ساده سازی و نادیده گرفتن در جامعه‌شناسی امری معمول است اما چیزی امروزه در تحلیل انتخابات شاهد آن هستیم، نوعی ساده سازی افراطی است. برای مثال می‌گویند که انتخابات امسال مانند انتخابات سال ۹۲ است و در حالی که تفاوت‌های عمیقی بین این دو دوره وجود دارد:

۱. دولت مستقر در سال ۹۲ به شدت متفاوت با دولت مستقر در شرایط فعلی است.

۲. انتخابات سال ۹۲، اولین انتخابات ریاست جمهوری پس از فضای دو قطبی سال ۸۸ بود، در حالی امسال اصلا فضای دو قطبی نداریم.

۳. نامزدهای سال ۹۲ نسبت به امسال، ناشناخته‌تر بودند. یعنی همان افراد را امسال بهتر می‌شناسیم.

۴. شبکه‌های اجتماعی در آن دوره شیوع بسیار کمتری داشت ولی در امسال گسترش زیادی دارد و بخش اعظم شناخت ما از نامزدها، ثمره گسترش همین شبکه‌ها است.

 

 

  • Oceanus

چند سال قبل و در اواخر دوره احمدی‌نژاد، مقام معظم رهبری فرمودند که رییس‌جمهور بعدی باید نقاط قوت احمدی‌نژاد را داشته باشد و نقاط ضعف او را نداشته باشد.

اما جریان غربگرا کاری کرد که بسیاری از نقاط قوت احمدی‌نژاد، نقطه ضعف نمایش داده شد. اموری نظیر ساده زیستی و مردمی بودن یا مسکن مهر، مورد تمسخر قرار گرفت.

شاید به موجب همین کفران نعمت، هشت سال گرفتار حسن روحانی شدیم.

 

اما

 

مردم با همه مشکلات موجود، به طور گسترده در تشییع رییس جمهور فقید شرکت کردند و نشان دادند که نقاط قوت او را به خوبی متوجه شده‌اند.

این بصیرت ملی نشان می‌دهد که مردم تا حد زیادی راه خود را برای آینده انتخاب کرده‌اند و انشاالله گرفتار جریان غربگرا نمی‌شویم.

  • Oceanus

رفتار اخیر صدا و سیما در دعوت از برخی افراد مسأله دار برای گرامیداشت رییس جمهور فقید و همچنین دفاع برخی فعالان مردمی از جماعت هرزه و فاحشه، ناشی از رویکرد غلط به مسأله وحدت است.

وحدت نیازمند ملاک و معیار است. ملاک و معیار هم باید ثبات نسبی داشته باشد و با هوا و هوس افراد تغییر نکند. با این اوصاف، چگونه می‌توان با جماعتی که جز هوا و هوس خود را به رسمتی نمی‌شناسند وحدت داشت؟!

جماعتی که هر وقت رأی می‌آورند انتخابات نظام و شورای نگهبان را مشروع می‌دانند و هر وقت رأی نمی‌آورند، سعی می‌کنند مشروعیت نظام را زیر سوال ببرند.

جماعتی که در عزا لخت می‌شوند، در عروسی لخت می‌شوند، در اعتراض و اغتشاش هم لخت می‌شوند و چیزی جز لخت شدن بلد نیستند.

با این جماعت چگونه می‌توان وحدت پیدا کرد؟!

  • Oceanus

من منتقد رییسی بودم و به عنوان یک رییس جمهور ایشان را اصلا قبول نداشتم. اما:

اولا ایشان رییس جمهور این کشور بودند و توهین به ایشان، توهین به اسلام و انقلاب و جمهوری اسلامی محسوب می‌شود.

ثانیا ایشان یک فرد مومن و متدین در سطح عالی مملکت بودند. از این جهت هم واقعا در این ایام غمگین هستم. اگر هم نقدی به ایشان می‌شد، علت نقد، بی‌دینی یا فسق نبوده است. لذا توهین و استهزای ایشان جایز نیست.

 

 

امیدوارم چهره فواحشی که این ایام به خوشحالی پرداختند بیش از پیش برای همگان روشن شده باشد و خشم و احساس مردم انقلابی در راه مقابله با ضد انقلاب صرف شود و به عزاداری صرف پرداخته نشود.

 

اگر نقش آمریکا و اسرائیل در این ماجرا احراز شود، حتما باید انتقام بگیریم و مبادا بترسیم. هرچه بترسیم این داغ‌ها بیشتر می‌شود.

  • Oceanus