تمرین جامعه‌شناسی

«کل فساد کان فی خلافة علی ع و کل اضطراب حدث فأصله الأشعث‏»                        شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید، ج‏2، ص: 279

ابن ابی الحدید معتزلی میگه تمام فسادها و مشکلات در دوران حکومت امام علی (علیه‌السّلام) اشعث است، چرا که اگر اشعث نبود، خوارج از امام علی (علیه‌السّلام) جدا نمی‌شدند و آن حضرت می‌توانست معاویه را شکست دهد و شام را فتح کند.

پ.ن: خوارج دو بار از امام علی (علیه‌السّلام) جدا شدند، یک بار بعد از ماجرای حکمیت بود که اشعث نقش پررنگی در آن داشت، بار دوم وقتی بود که امام، خوارج را قانع کرده بود تا دوباره متحد شوند و به جنگ معاویه بروند، اما این بار نیز اشعث فتنه ای به پا می کند و خوارج را از امام علی (علیه‌السّلام) دور می‌کند. شرح این ماجرای دوم، در همان آدرس آمده است.