تمرین جامعه‌شناسی

خرده فرهنگ روحانیت سیاسی، دیگر جریانی است که در چند سطح از جلیلی حمایت کرد.

روحانیت شیعی، علم‌دار انقلاب اسلامی و رهبر قیام بود، اما ساختارهای سیاسی جمهوری اسلامی به سمت مدرنیته رفتند و از دو سو، روحانیت را تحت فشار گذاشت.

در گام اول، تا حد امکان روحانیت از ساختار حکومت بیرون نگه داشته شدند.

در گام دوم، تلاش کردند تا همان بخش از روحانیت که داخل ساختار حکومت بود، اخته و بی‌خاصیت شود.

راه برون رفت از خطر برای روحانیت این بود که سراغ نامزدی برود که با ساختار غالب در تضاد باشد و در خلال این تضاد، نفوذ خود را افزایش بدهد. برای این کار، جلیلی بهترین گزینه بود.

علت دیگر توجه به روحانیون به جلیلی، سنتی‌تر و بنیادگراتر بودن جلیلی است.

در مقابل، قالیباف شخصیتی مدرن‌تر داشت و به نوعی نماینده‌ی ساختار به حساب می‌آمد.

از جمله تجارب ساختاری اخیر روحانیت، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در قم بود که حقیر هم چند ماهی در آن فعالیت داشتم و حس بنده این بود که ما رو فرستادن دنبال نخود سیاه!

در انتخابات ۹۶ رییسی هم شخصیتی خلاف ساختار به حساب می‌آمد و حمایت تمام قد روحانیت را پشت سر خود داشت. اما در انتخابات ۱۴۰۰، بخشی از روحانیت از رییسی جدا شد و به جلیلی پیوست چراکه رییسی را نماینده‌ی ساختار می‌دید. و به نظر بنده این بخش درست می‌دیدند، زیرا وقتی رییسی آمد، آن طور که باید و شاید به جایگاه روحانیت توجه نشد.

در انتخابات بعدی هم اگر ساختار حکومت جلیلی را مصادره کند، احتمالاً بخش از روحانیت که الان موافق جلیلی هستند، مخالف او شوند.