تمرین جامعه‌شناسی

سعی می‌کنم به عنوان یک جامعه‌شناس، پدیده‌های اطرافم را تبیین کنم

تمرین جامعه‌شناسی

سعی می‌کنم به عنوان یک جامعه‌شناس، پدیده‌های اطرافم را تبیین کنم

تمرین جامعه‌شناسی

طلبو
دانشجو
اهل مطالعات جامعه‌شناسی
مشتاق شنیدن و دیدن نقد شما

بایگانی
پیوندها

 

جلیلی و خیلی از طرفدارانش، اگرچه انسان‌های با فرهنگی هستند اما به نظرم هنوز فرهنگ را نشناخته‌اند و نمی‌دانند چطور باید با آن تعامل کنند.

 

این مسأله چند مصداق داشته است که سعی می‌کنم از ساده به سخت، روزی یک مورد را بیان کنم:

طرح‌هایی مثل بیستکال یا پیامک به ده نفر، ظاهراً خوب هستند اما تقریبا بدون شناخت فرهنگی هستند. چرا؟ چون ما در کشوری با فرهنگ‌های‌ مختلف زندگی می‌کنیم. محاسبه اینکه چه پیامی، در چه قالبی و چگونه و ... به مخاطب منتقل شود واقعا کار سختی است.

 

 

شما به ابزارها و روش های تبلیغاتی جدید نگاه کنید و ببینید تماس و پیامک چه جایگاهی در آن دارد، اینطوری شاید بتوانید راجع به کاری که ستاد جلیلی انجام داد راحت‌تر قضاوت کنید.

 

 

به نظرم این کار‌، پرهزینه و کم فایده بود. علت آن هم ضعف جلیلی و مسئولان ارشد ستاد او در تبلیغات بود. در نتیجه فشار کار به مردم عادی منتقل شد.

 

 

#ارتباطات_ میان_فرهنگی

  • Oceanus

 

 

خرداد ۱۴۰۰ بعد از انصراف جلیلی و پیروزی رییسی واقعا حال من بد بود. 

(شرح حال رو اینجا گفتم: https://mohammadghasempur.blog.ir/post/353 )

 

الان هم اگرچه ناراحتم ولی مثل اون موقع نیستم. واقعا امیدوارتر هستم. چون به نظرم صحنه سیاست در جامعه ما روشن شد.

در دوران رییسی، بسیاری از امور به اسم اسلام و انقلاب صورت می‌پذیرفت اما در جهت مخالف اسلام و انقلاب بود و با حضور آقای رییسی نمی‌شد دولت را نقد کرد. اگر هم نقد می کردیم اولا خیلی از مذهبی‌ها از ما نمی‌پذیرفتند، ثانیاً غیرمذهبی‌ها هم اصلا قبول نمی‌کردند که ما مخالف رییسی باشیم. بلکه ما را شریک جرم می‌دانستند.

یکی از دلایل اصلی مخالفت من با قالیباف هم همین بود.‌ اگر قالیباف می‌آمد، راه نقد بسته می‌شد، مثل دوران رییسی. اوایل دوران روحانی هم تا حدودی اینطوری بود.

 

 

حالا ممکنه شما بفرمایید که این‌ها در حال ارائه خدمات بودند و در کل بهتر از جریان اصلاحات بودند.

 

اما دقیقا در همینجا من نقد دارم: 

نقد من به امثال رییسی و قالیباف، زیربنایی و کلی است. یعنی این‌ها در کل بهتر از اصلاح طلبان نیستند بلکه در جزء بهتر هستند.

مثلا رییسی می‌آید و یک سری خدمات اقتصادی ارایه می‌دهد اما دو آسیب هم در پی این خدمات می‌آید:

۱. برای اینکه بتواند به امور اقتصادی بپردازد، تقریبا فرهنگ را رها می‌کند و بنیان‌های دینی جامعه سست می‌شود.

۲. همین خدمات اقتصادی هم به جامعه هدف یعنی محرومان و مستضعفان نمی‌رسد. شما به همین مسکن ملی توجه بفرمایید، بسیاری از محرومان و مستضعفان یا اسم ننوشتند یا فیش مسکن خود را فروختند یا همین طور سرگردان مانده‌اند و توان پرداخت اقساط ندارند.

 

در مجلس هم همین بود، قوانین فرهنگی مثل تعطیلی شنبه و لایحه عفاف و حجاب، موجب تضعیف دین می‌شدند. قوانین اقتصادی و سیاسی هم، چندان به نفع محرومان و مستضعفان نبود. مثل قانون شفافیت و قانون بیمه کارگران ساختمانی و قانون جوانی جمعیت.

 

اما بیایم سراغ پزشکیان. ایشان دشمن آشکار ما است. با حضور پزشکیان، فضای نبرد، شفاف و روشن است. این شفافیت درد دارد اما به نفع جامعه است. موجب رشد و افزایش بصیرت مردم می‌شود.

اما جامعه چگونه رشد می‌کند؟ باید یک اقلیت معترض باشیم.

 

از این که یک اقلیت معترض باشیم نترسید. شیعه در بسیاری از برهه‌های تاریخی همینگونه خود را حفظ کرده است. 

اگر می‌خواهید اسلام و انقلاب حفظ شود، باید مدام خودمان را در معرض خطر ببینیم و معترض باشیم. علم نگرانی و اعتراض باید دست بچه مذهبی‌ها باشه.

این نگرانی باعث می‌شود که با توجیهات بی‌خود، خودمان را با شرایط وفق ندهیم و عقبگرد نکنیم. علمداری اعتراض هم باعث می‌شود که خودمان را به عنوان راه حل مشکلات، به جامعه ارایه کنیم تا در زمانی که جامعه از پزشکیان خسته می‌شود، به سراغ ما بیاید.

 

از امروز، عزم و اراده من برای تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی، بیش از پیش شده است. یا علی بگویید و با قدرت در مسیر انقلاب حرکت کنید.

 

البته اشتباهاتی که شاید بشه گفت فراوان بود، از جلیلی و طرفداران جلیلی در انتخابات سر زد که در قسمت‌های بعد به آن اشاره می‌کنم.

  • Oceanus

 

من فرزند یک کارگر هستم.

واقعا زندگی سختی داشتم. یادمه که یک روزی در دوران کودکی، ما حتی پول یک نان هم نداشتیم!

اما بالاخره زمان گذشت و با هر سختی و بدبختی که بود، من تقریباً بدون وقفه به آخرین مقاطع تحصیلی حوزه و دانشگاه رسیدم.

 

اما یک نکته در زندگی من جلب توجه می‌کند: من تقریبا از همه‌ی همکلاسی‌ها خودم در حوزه و دانشگاه جوان‌تر هستم. به نظر شما چرا؟

 

شاید یک بخش ماجرا به هوش و استعداد من مربوط باشد اما یک بخش مهم ماجرا وضعیت مالی من است.

 

یعنی دوستان من، توان تامین مخارج خود و خانواده خود، همزمان با تحصیل را نداشتند. حتی بعضی از آنها، با اینکه از من بزرگتر هستند، هنوز موفق به ازدواج نشده‌اند. از همه بدتر، بعضی دیگر که ازدواج کرده بودند، به دلیل مشکلات مالی طلاق گرفتند. کمی دردناک‌تر، برخی از دوستان ناچار به ترک تحصیل در قم و مهاجرت به شهرهای‌ دور شدند. حتی یکی از دوستان چنان به فلاکت افتاده بود که شب‌ها در حرم ‌می‌خوابید!

 

من الان اینقدر سرمایه و تخصص دارم که به هیچ وجه نگران آینده مالی خودم و فرزندانم نیستم. اما واقعا دلم برای دیگران می‌سوزد.

بسیاری از مردم نه سرمایه دارند و نه تخصص و در شرایطی که یک دولت، مثل دولت روحانی سر کار بیاید، همه آن‌ها بدبخت می‌شوند.

در چنین شرایطی، رواج بسیاری از آسیب‌های اجتماعی نظیر طلاق و تحرد قطعی و در نتیجه انواع و اقسام مفاسد جنسی، سرقت، اعتیاد و ... عادی است.

  • Oceanus

مهم‌تر از نتیجه انتخابات این است که با همه‌ی کسانی که می‌خواهند به پزشکیان رای بدهند یا قصد شرکت در انتخابات را ندارند اتمام حجت کنیم.

اتمام حجت مبنی بر اینکه اگر پزشکیان پیروز شد و مانند دوران روحانی، قیمت دلار ده برابر شد، حق ندارند اسلام و انقلاب و رهبری را متهم کنند.

  • Oceanus

 

زیگموند باومن، در کتاب زندگی مصرفی، نظریات جامعه شناسی رابه دو دسته تقسیم می‌کند: نظریاتی که نظم جامعه را مبتنی بر اجبار می‌دانند و نظریاتی که نظم اجتماعی را مبتنی بر اغوا و فریب.

 

چیزی که در اینجا توجه انسان را به خود جلب می‌کند این است که باومن اشاره ای به نظم مبتنی بر عقلانیت نمی‌کند.

 

در ماجرای اقبال جامعه به جلیلی، ما شاهد نوعی نظم مبتنی عقلانیت هستیم. انگار در حال ورود به عصری جدید هستیم که هیچ جامعه شناسی به آن توجه ندارد.

 

نه تحریم و اجبار جهانی و نه روش‌های اغواگر جنگ روانی رقبای جلیلی تا الان کارساز نشده است. از طرفی خود جلیلی نیز نه انگیزه اجبار و اغوا دارد و نه توان آن. جلیلی به عقلانیت و استدلال خود متکی است.

 

نفس پیروزی جلیلی، نشان از یک جهش در فرهنگ و جامعه ما دارد.

 

 

#زیگموند_باومن

#نظریه

  • Oceanus

 

 

به نظرم شدت گرفتن دو قطبی بین جلیلی و پزشکیان و افزایش مشارکت مردمی، با هر نتیجه‌ای به نفع کشور است چون موجب افزایش مشارکت مردم می‌شود.

 

حدسیات بنده:

 

با افزایش دو قطبی، آرای فعلی تغییر خاصی نخواهند کرد. یعنی نظر این ۴۰ درصدی که تا الان مشارکت کرده‌اند تغییر خاصی نخواهد کرد. چون این‌ها غالبا گفتمانی هستند.

۶۰ درصدی که تا الان نیامده‌اند مهم هستند.

البته این ۶۰ درصد هم انواعی دارند. مثلا بخشی از عدم مشارکت، گفتمانی است و اصلاح طلبان قصد دارند با وعده ساقط کردن نظام، این بخش را پای صندوق بیاورند.

بخشی اقتصادی است و باید با برنامه‌های اقتصادی آن‌ها را وارد میدان کرد.

بخشی از فرهنگی است و ... .

 

 

طرفدار هرکدام از نامزدها که هستید مهم نیست، فارغ از نتیجه انتخابات، مردم را به پای صندوق های رای بیاورید. اگر پشتوانه مردمی ضعیف باشد، پسفردا همین طالبان و حکام فاسد عرب، بنیان‌های مردمی نظام را زیر سوال می‌برند و برای ما شاخ و شانه می‌کشند.

  • Oceanus

 

دقت کردید که از لشکر سلبریتی‌ها خبری نیست؟

به نظر شما اگر قالیباف با پزشکیان بروند دور‌ دوم، این لشکر مخفی نمی‌تواند در یک حرکت گازانبری، قالیباف را لوله کند؟!

رای خودتان را تلف نکنید!

قالیباف به دلیل چهره خاکستری که دارد، توان نمایندگی از جریان حق در مقابل باطل را ندارد.

جلیلی به دلیل سابقه پاک و بی حاشیه‌اش، می‌تواند به عنوان یک قدیس، جریان حق را نمایندگی کند.

 

فقط #سعید_جلیلی !

 

#گفتمان

  • Oceanus

 

تا دیروز فکر می‌کردم که عده‌ای به اسم جبهه انقلاب، برای خود دکان باز کرده‌اند. اما با اتفاقاتی که دیشب و امروز رخ داد، به این نتیجه رسیدم که دکان انقلاب غلط بود، بلکه ما در سیرک انقلاب هستیم.

تمام چیزهایی که به اسم وحدت و اجماع می‌گفتند، دود شد و رفت هوا، چرا که منظورشان از وحدت و اجماع، تنها وحدت و اجماع بر قالیباف بود.

حالا که دیدند آرای قالیباف از جلیلی کمتر است، با انواع و اقسام توجیهات مسخره روبرو هستیم که می‌گویند برای حفظ جبهه انقلاب به قالیباف رأی بدهید نه جلیلی! مثلا می‌گویند درست است که جلیلی رایش بیشتر است، ولی شما به قالیباف رأی بدهید، چون در دوگانه قالیباف-پزشکیان، قالیباف رأی بیشتری دارد و اینطوری به نفع جبهه انقلاب است!

 

بگذریم که صحت این تحلیل‌های آماری محل تردید است. این‌ها حدود سه هفته زمان برای تبلیغ اصلح و گفتمان اصلح را به خاطر اجماع و وحدت سوزاندند و هنوز هم به گفتمان اصلح بازنگشته‌اند.

 

من حدس می‌زنم در صورتی که جلیلی و پزشکیان به دور دوم بروند، این مدعیان جبهه انقلاب از پزشکیان حمایت کنند، چون به قول مشاور قالیباف، با پزشکیان بهتر می‌توان کار کرد، در نتیجه رای دادن به پزشکیان به نفع جبهه انقلاب است. از این جماعتی که در این ایام، رهبری،‌ سردار سلیمانی، سردار قاانی و حتی سید حسن نصرالله را فدای رای آوردن قالیباف کردند، هیچ چیز بعید نیست.

  • Oceanus

 

حتما برای شما هم عجیب است که شخصی مثل پزشکیان، حدود ۲۰ درصد در نظرسنجی‌ها رای دارد؟!

چطور می‌شود که بخشی از مردم با سابقه وحشتناک دوران خاتمی و روحانی، باز هم از پزشکیان حمایت کنند.

 

بخشی از ماجرا عادی است، یعنی ما در کشور اقلیتی سرمایه‌دار داریم که سودش در فلاکت و بدبختی مردم است. اما چرا بخشی از مردم عادی دنبال پزشکیان راه افتاده‌اند. 

به نظرم ما ابعاد اقتصادی جامعه را در تحلیل‌هایمان نادیده گرفته‌ایم. برای این کار می‌توانیم از مارکسیست‌ها کمک بگیریم. لوکاچ، گرامشی و باومن در این زمینه افکار قابل استفاده‌ای دارند:

جورج لوکاچ آگاهی طبقاتی را لازمه کارزار ایدیولوژیک می‌داند. یعنی تا موقعی که طبقات فرودست به منافع اقتصادی خود آگاهی نداشته باشند، فریب ایدئولوژی‌های سرمایه داران را می‌خورند.

 

اما ایدئولوژی طبقه سرمایه‌دار چیست؟ یعنی نمی‌شود که طبقات فرودست، ایدیولوژی مشابهی با سرمایه‌داران پیدا کنند؟

زیگموند باومن می‌گوید که منافع طبقه سرمایه‌دار، در این است که مردم هیچ نقطه ثبات و قابل اتکایی نداشته باشند تا به ظلم و ستمی طبقه سرمایه‌دار تن بدهند. در سبک زندگی مدرن، خانواده از هم پاشیده است و زنان تنها، نیروی کار جنسی ارزان قیمت و یا نهایتا نیروهای کار ارزان قیمتی برای سرمایه‌داران هستند. مردان مجرد نیز خیلی راحت تر از مردان متاهل، به شرایط کاری سخت تن می‌دهند. تمام سرمایه افراد خرج سبک زندگی مصرفی می‌شود.

 

اما چه باید کرد؟ آنتونیو گرامشی می‌گوید که نخبگان باید مردم را آگاه کنند. 

 

اگر مردم آگاه شوند که شعارهایی نظیر آزادی، رفع فیلترینگ، مذاکره و ... برای استثمار آن‌ها است. خود به خود جریان غربگرا را رها می‌کنند.

 

 

تنها کسی که این عمق راهبردی را درک کرده است، جلیلی بوده است. این‌ها امور سطحی نیستند. وقتی نامزدهای دیگر عمق راهبردی شعارهایشان را متوجه نمی‌شوند و در چارچوب ایدیولوژیک دشمن قرار می‌گیرند، قافیه را می‌بازند. 

 

چرا چون هرکسی که در این ایدئولوژی طبقاتی قرار دارد، به نمونه ناب این ایدیولوژی رای می‌دهد، نه نسخه‌های تقلبی. شعارهایی مثل مذاکره و آزادی و ...، برای امثال روحانی و پزشکیان رای ساز است، نه کسانی که خود را در جبهه انقلاب می‌دانند.

 

#طبقه

#مارکسیسم

#آگاهی_طبقاتی

  • Oceanus

 

گفتمان انقلاب به دلیل عدم توانایی ارایه روایت صحیح از واقعیت و در نتیجه از دست دادن قدرت اقناع خود، در حال احتضار است.

نشانه‌هایی مانند سکوت بزرگان انقلاب نسبت به معرفی اصلح و منتظر نتایج نظرسنجی ماندن برای همراهی‌ با اکثریت، نشانه این احتضار است.

از دیگر نشانه‌ها، دست و پا زدن برای ارائه روایت‌های جدیدی است که متاسفانه صادق نیست یا اخباری که از نظرسنجی‌های کاذب به گوش می‌رسد.

 

#گفتمان

#تحلیل_گفتمان

  • Oceanus